“`html
Milliyet.com.tr/ÖZEL Kafe ve restoranlarda, çay ya da kahve gibi içeceklerin belirli bir süre içindeki siparişleri verilmediğinde, işletmelerin ekstra bir ücret eklemeye başladığı aktarılmakta. Müşterilere artık ‘30 dakikada bir sipariş verme zorunluluğu’ getirildiği belirtiliyor. Ayrıca, bazı geniş masaların, 220 TL altı sipariş verenlere kapalı olduğu yönünde haberler de gündeme geldi.
SİPARİŞ VERMEYENE ‘MASA ÜCRETİ’ UYGULAMASI
Günümüzde, bir çayın 50 TL, bir kahvenin ise 100 TL civarında fiyatlandığı kafelerde, sipariş vermeyen müşterilerden ‘masa ücreti’ adı altında ücret talep edildiği gözlemleniyor.
Kafe ve benzeri yerlerdeki masa tarifeleri ve sipariş verilmediği takdirde talep edilen ekstra ücretler, kamuoyunun dikkatini çekmeye başladı. Peki, bu tür uygulamalar gerçekten yasal mı? Tüketicilerin bu duruma karşı hangi adımları atması gerekir?
Bu konuyla ilgili bilgilerini paylaşan Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkan Vekili Avukat İbrahim Güllü ve İstanbul’daki bir restoranın CEO’su Nihat Bingöl, milliyet.com.tr’ye önemli değerlendirmelerde bulundu.
‘30 DAKİKA KURALI AÇIKÇA BELİRTİLMELİ’
TÜKONFED Başkan Vekili İbrahim Güllü, “Kafe, restoran ve lokantaların böyle bir uygulama geliştirmesi, ahlaki ve etik yönden sorunludur. Ancak bu tür uygulama yapan yerler, fiyat etiketi yönetmeliği çerçevesinde dışarıda ve menülerde ‘30 dakika’ kuralının belirtildiği uyarıcı tabelalar koymak zorundadır. Tüketiciler bu uyarıları kolayca görebilmelidir,” şeklinde konuştu.
‘TÜKETİCİLER BU İŞLETMELERDEN UZAK DURMALI’
Tüketicilere, bu tür kurallar getiren işletmelere gitmelerinin önerilmediğini belirten Güllü, aldatıcı uygulamalara karşı dikkatli olunması gerektiğini vurguladı.
MÜŞTERİLER ZORLA ÜCRET ÖDEMEK ZORUNDA MI?
Tüketicinin bir mekana oturması durumunda eğer sipariş edilmemiş bir ürün 30 dakika sonra getirilirse ve “bu ürünü almanız gerekiyor” denilirse, Tüketici Kanunu’nun 7. maddesi gereğince, sipariş edilmemiş ürünlerden tüketici sorumlu tutulamaz. Ürün getirildiyse bile, bu bedelin talep edilmesi yasal değildir.
‘AHLAKİ AÇIDAN DOĞRU DEĞİL’
Üniversitelerin yoğun olduğu bölgelerde bu tür uygulamaların sıkça görüldüğünü belirten Güllü, “Öğrenciler genelde gelirleri olmayan ve eğitimlerine zorlukla devam eden gençlerdir. Bütçeleri yetersiz olduğunda kafe veya restorana oturup ders çalışmak istemeleri, onlara alışveriş yapma zorunluluğu getirilmesinin ahlaka aykırı olduğunu gösterir,” ifadelerini kullandı.
Eski zamanlarda iş verenlerin öğrenci potansiyelini değerlendirmek için açtığı işletmelerin, artan maliyetler ve kiralar nedeniyle bu gençlere yönelik uygulamalarının geçerli olmadığına dikkat çekti.
Tüketicilerin bu tür uygulama yapan işletmeleri, ayrımcılık ve haksız ticari uygulama gerekçesiyle Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’na (TİHEK) ve Ticaret Bakanlığı’na şikayet etme hakları bulunduğunu belirtti.
İŞLETMELERİN NEDEN BU YOLLARA BAŞVURDUĞU ANLAŞILABİLİYOR MU?
Son dönemdeki kira artışlarının işletmeleri bu tür uygulamalara yönlendirmiş olabileceği ifade edildi. TÜKONFED olarak kiralara üst sınır getirilmesini talep ettiklerini belirten Güllü, bu durumun piyasada fiyat düşüşü veya duraksama yaratabileceğini sözlerine ekledi.
RESTORAN CEO’SU BİNGÖL: ‘1 ÇAY İÇSENİZ BİLE LİMİT 1500 TL’
Restoran CEO’su Nihat Bingöl, özellikle İstanbul Boğazı bölgesindeki işletmelerin bu sistemle çalıştığını, müşterilerine belirli bir harcama limiti koyarak, o limiti doldurmayı başaramadıklarında ücret talep ettiklerini belirtti. “Bir çay içseniz dahi, eğer limit 1500 TL ise bu meblağı ödemeniz talep edilebilir,” dedi.
ÖĞRENCİ BÖLGESİNDEKİ KAFELERDE UYGULAMALAR NE KADAR DOĞRU?
Bingöl, bu uygulamaların kesinlikle yanlış olduğunu ifade ederek, “Hizmet sektöründeki işletmeler, insanlara hizmet etme amacı taşır. Öğrenci bölgelerindeki işletmelerin ana tüketici kitlesi öğrencilerdir ve bu durum göz önünde bulundurulmalıdır,” açıklamasında bulundu.
‘SAATE GÖRE ÜCRET ALINDIĞININ BELLİ OLDUĞU TABELALAR OLMALI’
Restoran ve kafelerin artık Ticaret Bakanlığı’nın yeni yönetmeliklerine uyarak, müşterilerinin ödeyeceği tüm ücretleri görünür bir biçimde belirtmeleri gerektiğini aktaran Bingöl, masa başına talep edilen ücretlerin de açıkça belirtilmesi gerektiği vurgusunu yaptı.
‘ÜCRETİNİ ÖDEMEK ZORUNDA DEĞİLSİNİZ’
Bir masa ücreti talep ediliyorsa, bunun resmi şekilde faturalandırılması gerekiyor. Talep edilen hiçbir mal ya da hizmetin bedelini ödemekle yükümlü olmadıklarını belirten Bingöl, tüketicilerin ödedikleri tutarı Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurarak geri alabileceklerini de belirtti.
‘BU UYGULAMALAR MÜŞTERİ SAYISINI AZALTABİLİR’
Uygulamaların, özellikle kuver sayısı düşük olan mekanların, kişi başına düşen geliri artırmaya yönelik bir strateji olduğunu düşünen Bingöl, “Bu harcama tabanı, kısa vadede gelir artışı sağlasa da uzun vadede tüketici memnuniyetsizliği yaratabilir,” dedi. Misafirperverliği ile bilinen bir toplumda, insanları zorlayarak hizmet vermenin karşılanmayacağını düşündüğünü ifade etti.
“`
